Karaciğer İğne Biyopsisi (ince iğne yada tru-cut)
Karaciğer hastalığının sebebini araştırmak üzere karaciğerden küçük bir parça alınmasına karaciğer biyopsisi denir. 3 şekilde alınabilir, perkütan, laparoskopik ve transvenöz.
Karaciğer Biyopsisi Ne Zaman Yapılır?
Karaciğer rahatsızlıkları diğer kan testleri ve görüntüleme metotları ile tanısı konulmadığı zaman karaciğer biyopsi gerekir.
Karaciğer biyopsisi ile tanısı konabilen karaciğer rahatsızlıklarından bazıları şunlardır:
- Kronik hepatit b
- Konik hepatit c
- Otoimmun hepatit
- Hemokromatoziz
- Wilson hastalığı
- Karaciğer nakli sonrası rejeksiyon
- Alfa 1 anti tiripsin eksikliği
- Depo hastalıkları
Karaciğer Biyopsisi İçin Nasıl Hazırlanılır?
İşlem öncesinde kan pıhtılaşmasını bozan ilaçlar ve sedatif ilaçlar kesilmelidir. (Aspirin, coumadin) PTZ ve İNR, kanama zamanı, pıhtılaşma zamanı işlemden önce kontrol edilmelidir. Karaciğer hastalarında genel olarak pıhtılaşmaya meyil mevcuttur.
İşlemin rahatlığı açısından işlemden önce hastaya hafif doz sedasyon yapılabilir. Sedasyon uygulanacak hastalara 8 saat öncesinden ağızdan ilaç veya gıda alımını kesilir. Bu nedenle işlem sorası hastaların araba kullanması yasaklanır.
Karaciğerin Biyopsisi Nasıl Yapılır?
Perkütan Karaciğer İğne Biyopsisi
Ultrason veya tomografi eşliğinde yer belirlenerek yapılabilir. Ayrıca parmakla perküsyon yapılarak matitenin en yüksek olduğu yerden de iğne biyopsi forsepsi biyopsi ilealınabilir. Biyopsi alınması esnasında hasta sırtüstü yatar ve sağ el başının altında durur. Belirlenen noktaya en yakın kaburganın alt kenarından biyopsi yapılır. Biyopsi almadan önce, kaburganın bu bölgesi uyuşturulur ve küçük bir insizyon (cilt kesesi) açılır. Biyopsi alımı esnasında, hasta nefesini verdikten sonra bir süre kendisini tutar. Böylece işlem nefes alıp verme esnasındaki yukarı aşağı karaciğer hareketinden etkilenmez.
Transvenöz Karaciğer Biyopsisi
Kan pıhtılaşmasında sorun olan veya karın içinde fazla miktarda assit sıvısı olan hastalarda bu metot kullanılır. Boyunda yeralan juguler ven bölgesi uyuşturulur, küçük bir insizyon sonrası bu vene bir sheath (özel plastik kılıf) sokulur. Bu sheath içinden özel yapım bir iğne biyopsi forsepsi geçebilmektedir. venden ilerletilen sheath kalp iç yanından geçerek karaciğer venine ulaşır (hepatik ven) buradan ilerisinde karaciğer dokusuna ulaşılmış olur ve biyopsi alınır. Hastalar kanama açısından dört altı saat izlenir.
Laparoskopik Karaciğer Biyopsisi
Birden fazla alandan görerek biyopsi almak gerekiyor ise bu metot seçilebilir. Başka nedenlerle laparoskopik cerrahi yapıldığı zamanlar karaciğerde herhangi bir patoloji görüldüğünde de laparoskopi karaciğer biyopsi yapılabilir. Laparoskopik işlemlerde karın içine küçük kateter ile gaz verilir böylece karın şişirilir. Küçük bir kamera yardımıyla ve küçük aletler ile büyük bir kesi açmadan karın içinde ameliyatlar ve karaciğer biyopsi işlemi yapılır.
Karaciğer Biyopsisi Nasıl Değerlendirilir?
Alınan karaciğer biyopsisi patoloji bölümünce incelenir. Özel boyalarla boyanan ve ince kesitlerle incelenen materyal patoloji uzmanı ece incelenir. Klinisyenin şüphelendiği noktalarda patoloji uzmanını uyarması gerekmektedir buna göre değişik özel boyalarda uygulanabilir. Örneğini hemokromatoziz için prussian mavisi semavisi, wilson hastalığı için rodamin boyası, alfa 1 anti tiripsin eksikliği için PAS-diastaz boyaları gerekmektedir.